Tırnak yeme davranışı genellikle 3-4 yaşlarında görülmeye başlar;çok nadir olarak da 5 aydan sonraki erken dönemlerde de görülebilir.
Çocuklar arasında özellikle ergenliğe geçişte çok sık görülen bir davranış bozukluğudur.Araştırmalar yüz çocuktan 35inde, yüz ergenin ise 45`inde tırnak yeme davranışının görüldüğünü ortaya koymaktadır.Bu alışkanlığın bazı insanlar da ileriki yaş dönemlerinde de devam ettiği görülmektedir.
NEDENLER
Herhangi bir nedenden dolayı çocuğun yaşadığı üzüntü, sıkıntı, korku ve öfke duygularını bu davranışla dışa vurması
Çocuğun yaşadığı gerilim ve kaygılar
Çocuğun kendisine duyduğu güvensizliği bu şekilde belirtmesi
Aile içinde aşırı baskıcı ve otoriter bir eğitim uygulanması
Çocuğun cezalandırılmaktan ve eleştirilmekten dolayı duyduğu kaygı
Aile içinde veya çevresinde tırnak yiyen bir modelin varlığı
Çocuğun kendisini aile içinde değersiz hissetmesi
Çocuğun saldırganlık dürtülerini tırnak yiyerek dışa vurması
Yeni bir kardeşin doğumu yada anne babanın çocuklar arasında ayrım yapması sonucu çocuğun yaşadığı kıskançlık duyguları
Çocuğun anne babadan yeterli ilgi ve sevgi görememesi
Anne babanın boşanması, sevilen birinin hastalanması yada kaybı gibi stres yaratan durumlar
Aile içi huzursuzluklar ve iletişim problemleri
ÖNERİLER
Davranış iyice kalıplaşmadan, erken dönemde kalıcı bir çözüm bulunmalı ve davranış ortadan kaldırılmalıdır.
En kalıcı çözüm davranışı ortaya çıkartsan sebepleri bulup onları ortadan kaldırmaktır.
Tırnak yeme davranışının altında yatan psikolojik nedenleri ve nasıl çözülebileceğini öğrenmek için Okul Psikolojik Danışmanından, Rehberlik ve Araştırma Merkezlerinden veya Psikologlardan yardım alınabilir.
Çocuğun tırnağına acı biber, oje, uhu vb. maddeler sürme, çocuğu bu davranışından dolayı azarlamak, eleştirmek, korkutmak, cezalandırmak doğru bir çözüm yolu değildir. Bunlar çocukta bu davranışının pekişmesine yol açabilir.
3-4 yaşına kadar görülen tırnak yeme davranışını anne babalar görmezden gelebilirler. 4 yaşından sonra da devam etmesi durumunda önlem alınmalıdır.
Çocuğa duygu ve düşüncelerini rahatça ifade edebileceği bir ortam sağlanırsa bu davranış azalabilir. Çocuk üzüntü, sıkıntı, öfke gibi duygularını anne babasıyla paylaşabilirse bu duygularını dışa vurma yolu olarak tırnak yemeyi seçmeyecektir.
Çocuğu korku ve kaygı yaratan durumlardan uzak tutmak gerekir.
Küçük çocuklara şiddet içerikli korku filmleri izlettirilmemelidir.
Aile içindeki kavgaları ve huzursuzluğu en aza indirmek gereklidir.
Çocuğa bu davranışın doğru bir davranış olmadığı, kendisine zarar verdiği uygun bir diller anlatılabilir. Kız çocuklarına düzgün ve bakımlı tırnakların onu nasıl güzel, erkek çocuklara ise yakışıklı gösterdiği söylenebilir.
Çocuk bu davranışı ilgi çekmek için yapıyorsa tırnak yediği zamanlarda çocukla ilgilenilmemelidir.
Çocuk tırnak yediği zaman ilgisi başka tarafa çekilebilir. Oynamak istediği bir oyun, izlemek istediği bir çizgi film, yapmak istediği bir etkinlik işe yarayabilir.
Çocuk gece tırnak yiyorsa hatırlatıcı olması için yatmadan önce onu rahatsız etmeyecek kalınlıkta bir eldiven giydirilebilir.
Tırnak yemenin yerine geçebilecek sakız, kuruyemiş, vb. bazı durumlarda işe yarayabilir.
Bu durumun değişmesi için çocuk da istekli hale getirilmeli ve değişim için çaba harcaması sağlanmalıdır.
Çocuk kendi tırnak bakımıyla ilgilenir hale getirilebilir. Tırnak bakımının sorumluluğunu alır, tırnaklarını kendisi keser,törpüler ise bu davranışı yapması önlenebilir.
Tırnak yeme davranışının değişmesinde davranış değiştirme de aşamalı yaklaşımdan yaralanılabilir.
Alışkanlığı Tersine Çevirme Aşamaları
Çocuğun isteği ve katılımıyla uygulanabilir.6 yaş ve üstü çocuklarla uygulanabilir.
1- Rahatsızlığın Gözden Geçirilmesi:Çocukla birlikte bu alışkanlık nelere yol açtığı,neden bu alışkanlığı bırakmak istediği saptanır.
2- Farkındalık Eğitimi, Ortaya Çıktığı Durumları Saptama:Siz ve çocuğunuz ayrı ayrı bu alışkanlığın ne zaman ortaya çıktığını kaydedin.Bir hafta sonra yazdıklarınızı karşılaştırın.
3- Alternatif Tepki: Alışkanlığı önlemek için alışkanlık yapan davranış yerine insanlara garip gelmeyecek ve çocuğu engellemeyecek bir davranış konulur.Örneğin tırnak yeme yerine elinde herhangi bir şeyi tutma
4- Düzeltici ve Önleyici Tepki: Tırnak yeme yerine kullanılacak davranışı bu davranın ortaya çıkmasını önlemek için kullanma
5- Bağlantılı Davranış: Tırnak yemeden önce nasıl davrandığını gözlemleyin ve tırnak yeme yerine koyduğunuz davranışı bu tırnak yeme davranışı öncesi sergilediği davranışı durdurmak için kullanmasını sağlayın.
6- Gevşeme Çalışması: Bedensel ve Psikolojik açıdan çocuğu rahatlatmak için gevşeme egzersizleri yapılabilir.
7- Toplumsal Destek: Çocuğun davranışı değiştirmeyle ilgili girişimleri ve çabaları desteklenmeli
8- Deneme: Çocuğun alışkanlık haline getirdiği davranış yerine belirlenen yeni davranışı uygulamasını sağlama
9- Kayıt: İlerleme olup olmadığını görmek için alışkanlığın görülme sıklığının günlük olarak kaydedilmesi
Zararları
1- Tırnak arasından ağza sürekli pislik geçişi olur. Özellikle bağırsak kurtlarının yumurtaları tırnak arasında toplanır. Bağırsak kurdu olan biri parazit tedavisi görse bile tırnağın arasında biriken parazit yumurtaları tekrar kişiye bulaşır.
2- Tırnak yapısında bozukluk ve dişlerde çarpıklık oluşabilir.
Yetişkinlerde Tırnak Yeme Alışkanlığı Nasıl Bırakılır?
1- Tırnak bakımınızı güzelce yapın. Güzel bir manikür seti alın. Çanta taşıyorsanız tırnak bakımı için gerekli temel aletleri yanınızda tanışmanız daha uygun olur.
2- Tırnak yeme bilinçsizce yapılır. Kişinin durumun farkına varması için caydırıcı kremler vardır. Bu kremlerin tadı acıdır ve ele sürülürler. Kişi elini ağzına götürdüğünde kremin tadı sayesinde hemen tırnağını yediğini fark eder.
3- Tırnak yemenize neden olan stresli durumun farkına varın. Tırnak yediğinizi fark ettiğiniz anda neye kızdığınızı ya da neyi düşündüğünüzü not edin. Tırnak yemenize neden olan düşüncelerin üzerine gidin ve durumunuzun altındaki nedenleri bulun.
4- Tırnak yeme alışkanlığı aşırı boyutlara ulaştıysa bir psikiyatra görünmek gerekir. Tedavi edilmesi gereken bazı psikiyatrik hastalıkların belirtisi de tırnak yeme olabilir. Tırnak yeme durumu aşırı değilse ilk olarak diğer önlemleri alın ve gelişme olup olmadığını gözlemleyin.
http://www.uzmantedavi.net/
